Søre Børøyholmen

For Ryfylkerådet, samarbeidsorganet som var etablert i 1984 som avløysing for den tidlegre Samarbeidsnemnda for Ryfylke, kom samferdslespørsmål til å bli ei hovudsak. Dei heldt fram at Ryfylke var prega av låg vegstandard, lågt akseltrykk, låge tunellar, for liten kapasitet på ferjene og lang reisetid. Slik kunne ein ikkje ha det, og dei blei eit stykke på veg bønnhørte. I 1984 sette fylkeskommunen i gang arbeidet med ein transportplan for Ryfylke. Utgangspunktet var at eit kommunikasjonssystem basert på ferjer og hurtigbåtar skulle skiftast ut med ferjefrie vegsamband. Og slik blei det. Alle dei store fastlandssambanda som seinare er blitt realiserte var med i planen, men for det søre sambandet med rørbru under Høgsfjorden som løysing. Dette var eit prosjekt som seinare havarerte og der vi i staden fekk Ryfast under Hidlefjorden.

Planen var ambisiøs, og dyr, så ein innsåg at alt ikkje kunne byggast samtidig. Mellom det som blei utsett til seinare, til etter 2000, var Renn-Rand, ideen om eit vegsamband frå Rennesøy over Talgje, Fogn, Børøy og Randøy til Hjelmeland. Så lenge var det greitt, men Ryfylke-kommunane var ikkje utan eigeninteresser i ­diskusjonen om prioritering av prosjekt, og dei overordna styresmaktene såg ikkje løysinga som det like sjølvsagte svaret på behovet for fastlandssamband frå Ryfylke. ­Fastlandssamband frå Hjelmeland ved hjelp av tunell og bruer mellom Rennesøy og Randøy blei sett på som eit samband med lange avstandar og lang reisetid for fleirtalet av dei reisande mellom Ryfylke og Nord-Jæren.

Det blei likevel halde liv i draumen om vegutløysing for Fisterøyane ei god stund. Dei som budde der såg det som føresetnad for ei framtid på øyane. Men hausten 2013 sa fylkestinget eit endeleg nei. Flagget blei fira på halv stong og skipperen i Helgøy skyssbåt som kjente folket godt målbar frustrasjonen til Aftenbaldet på denne måten: «Dette rammer småøyene voldsomt, og bruene hadde forenkla hverdagen til folk. Nå blir det gjerne færre som vil bosette seg her.» Og så reflekterer han om at «det er ikke langt mellom øyene, men det er mange bruer som må til, og da ble nok totalpakke for dyr».

Det som fylkeskommunen sa nei til var eit bruprosjekt mellom Fogn, Halsnøy og Børøy som hadde ein prislapp på 1,3 milliarder kroner. Det var ikkje noe høgkostprosjekt, men konklusjonen var likevel at det ikkje var eit realistisk prosjekt.