Grøningen

KVITSØY HUMMARMUSEUM

Det hadde vore arbeidd med planar om eit museum lenge. I 1987 fekk kommunen som testamentarisk gåve eit hus i Leiasundet som var godt eigna til formålet. Det fall dess meir inn i eit sjøbruksmiljø som fylkeskommunen meinte burde vernast gjennom regulering til spesialområde. Men det skulle ikkje bli slik. Det var usemje om eigedomsretten til grunnen under huset, og den sørgelege enden på visa var at huset blei rive i 1991.

Det var da sjøhuset på Grøningen kom inn i bildet. Kommunen hadde oppnemnt ei museumsnemnd og søkt kontakt med Ryfylkemuseet. Dei mest optimistiske måla for etablering av eit museum slo ikkje til, men så blei det brått travelt. I 2001 skulle kongeparet koma til Kvitsøy som lekk i sitt Rogalands-besøk. Sjølv om det ikkje var meir enn 20 minutt som var sett av til besøket på Grøningen, var opning av hummarmuseet ein hovudpost på programmet. Nå måtte det vera noe å vise fram. Stor dugnadsinnsats og kreativ bruk av fotomateriale og sjøbruksreiskap førte til at ein fekk til ei utstilling på rekordtid.

Ein måtte sannkjenne at det som var etablert berre var ei mellombels utstilling, men i åra etter blei det etablert eit godt samarbeid mellom Kvitsøy kommune, Ryfylkemuseet og frivillige deltakarar som førte til opning av utstillingar av meir permanent karakter. Men før var ikkje museet ferdig, så brant det. Det var katastrofe, men førte til enda større innsats for å gjenreise det. Nå blei også rekemottaket innlemma i museet, det blei reist eit nytt mellombygg, og utstillingane blei rekonstruerte, slik at museet kunne gjenopnast i enda betre stand i 2013.

Hummarmuseet er eit fiskerihistorisk museum som viser både båt- og motorhistoria, historia til dei ulike fiskeria, og livet til fiskarane og familiene deira. Det har faste opningstider om sommaren og i hummarsesongen.